Các Xu Hướng Thiết Kế Phòng Mổ Năm 2020

Tác giả: Kỹ sư Cầm Thị Thu Hiền
Tổng Giám đốc Công ty SAGOMED

Thiết kế phòng mổ hiện đại hiệu quả đòi hỏi người thiết kế phải am hiểu về các xu hướng thiết kế mới nhất, các tiêu chuẩn thiết kế phòng mổ hiện hành và hiểu rõ nhu cầu của bệnh viện.

Việc thiết kế phòng mổ không phù hợp dẫn đến các bất lợi trong quá trình vận hành như:

• Không đáp ứng đủ không gian làm việc cho nhân viên y tế trong phòng mổ
• Kéo dài thời gian làm việc của phẫu thuật viên do không gian làm việc không tối ưu.
• Kiểm soát vật tư tiêu hao phí
• Tăng chi phí phẫu thuật.
• Tăng nguy cơ nhiễm khuẩn cho bệnh nhân và nhân viên y tế
• Giảm sự hài lòng về trải nghiệm của bệnh nhân, phẫu thuật viên và bác sĩ gây mê trong phòng mổ.

Ngày nay công nghệ đã làm thay đổi nhanh chóng ngành công nghiệp chăm sóc sức khỏe, rất nhiều công nghệ mới được áp dụng vào trong việc thiết kế và xây dựng phòng mổ như:

• Sử dụng BIM và công nghệ thực tế ảo trong thiết kế mô phỏng phòng mổ nhằm loại bỏ các sự bất hợp lý từ khâu thiết kế cho tới lựa chọn màu sắc và giảm thiểu sự xung đột về công năng giữa các hệ thống cơ điện, hệ thống y tế và thiết bị y tế trong phòng mổ.
  
• Sử dụng các vật liệu có tính bền vững, kháng khuẩn, chịu được hóa chất nhưng màu sắc đa dạng và phong phú. Sử dụng các họa tiết trang trí và màu sắc hiện đại trang trí bên trong phòng mổ, hoặc hành lang của khu phẫu thuật qua các vật liệu tường, trần, sàn vinyl chuyên dụng là sự kết hợp hoàn hảo giữa nghệ thuật, công nghệ và môi trường y tế nhằm giảm sự căng thẳng cho bác sĩ và sự thoải mái cho bệnh nhân.
  
• Xu hướng thiết kế mô-đun ngày nay không chỉ phổ biến trong phòng mổ còn ứng dụng cho cả khu phẫu thuật, hồi sức, khu tiệt trùng và cả nhà tắm cho bệnh nhân. Việc sử dụng thiết kế mô-đun mang lại những lợi ích tuyệt vời như sự bền vững, sự linh hoạt trong thiết kế, ngoài việc mang lại lợi ích về tiến độ thi công lắp đặt nhanh hơn tại hiện trường, không cần xây tường bao, khi cần được tháo dỡ và nâng cấp đơn giản, nhanh chóng, thì thiết kế mô-đun phù hợp với các xu hướng phát triển công nghệ trong phòng mổ trong tương lai, giúp việc tích hợp, mở rộng, lắp đặt hoặc thay thế các thiết bị trong tương lai linh động và đơn giản hơn phòng mổ truyền thống.
  
• Xu hướng thiết kế tận dụng ánh sáng tự nhiên trong phòng mổ bằng cách bố trí mảng tường kính nhìn ra không gian bên ngoài hay cửa sổ kính nhằm tạo không gian mở. Màu sắc cũng được sử dụng đa dạng nhằm chống căng thẳng cho nhân viên y tế.
  
• Hệ thống khí sạch áp lực dương cấp độ ISO 7 cho phòng mổ tiêu chuẩn, ISO 5 cho phòng mổ Hybrid, phòng mổ đặc biệt với hộp cấp gió Laminar với kích thước bao phủ toàn bộ khu bàn mổ và nhân viên y tế khi phẫu thuật là yêu cầu bắt buộc với các Bệnh viện xây mới. Mỗi phòng mổ sử dụng một AHU khí sạch chuyên dụng nhằm ngăn ngừa nguy cơ nhiễm chéo. Với phòng mổ nhiễm khuẩn, hệ thống khí sạch áp lực âm được thiết kế nhằm loại bỏ các nguy cơ lây nhiễm cho nhân viên y tế và môi trường bên ngoài. Hệ thống khí sạch đòi hỏi được thiết kế bởi các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm về hệ thống khí sạch với nhiều chỉ tiêu phức tạp để giải quyết nhằm duy trì môi trường không khí chất lượng cao trong phòng mổ.
• Hệ thống đèn phẫu thuật thông minh ngày nay được ứng dụng ở hầu hết các phòng mổ hiện đại với công nghệ tự động điều chỉnh, tối ưu điều kiện chiếu sáng cho bác sĩ phẫu thuật, nhằm giảm thiểu sự can thiệp và thời gian điều chỉnh đèn của phẫu thuật viên trong quá trình phẫu thuật, các bảng điều khiển không dây cho đèn mổ thay thế các hệ thống gắn tường hay trên đầu đèn nhằm mang đến sự trải nhiệm về sự thuận tiên cho nhân viên y tế trở nên phổ biển.
  
• Thiết kế đèn chiếu sáng thông minh trong phòng mổ được ứng dụng với chức năng đổi màu, điều chỉnh độ sáng tối nhằm phù hợp với nhiều ca phẫu thuật khác nhau.
• Phòng mổ Hybrid ngày nay được phổ biến xây dựng tại các Bệnh viện lớn tại Việt Nam và trên thế giới, đây là loại phòng mổ đặc biệt với diện tích rộng tối thiểu 80m2 trở lên, được thiết kế với một thiết bị chẩn đoán và một thiết bị can thiệp hiện đại nhất, phần lớn với mục tiêu giảm thiểu các phẫu thuật mở, ít xâm lấn hoặc không xâm lấn. Việc thiết kế phòng mổ Hybrid yêu cầu người thiết kế, bác sĩ phẫu thuật, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, các đơn vị thi công lắp đặt các hệ thống thiết bị trong phòng mổ thảo luận, trao đổi và thống nhất với nhau về công năng, chuỗi làm việc, danh mục thiết bị trang bị trong phòng trên cơ sở tiêu chuẩn, yêu cầu đặc thù của thiết bị và yêu cầu của bác sĩ phẫu thuật nhằm đưa ra một thiết kế tối ưu nhất.
  
• Hệ thống tích hợp dữ liệu và hệ thống Telemedicine trong phòng mổ ngày nay được trang bị với hầu hết các phòng mổ đặc biệt, phòng mổ Hybrid cho nhiều ứng dụng trong công tác hội chẩn, chẩn đoán, đào tạo và nghiên cứu.
  
• Robot phẫu thuật được ứng dụng cho phần lớn các phòng mổ hiện nay trên thế giới là một xu thế không thể bỏ qua bởi các nhà quản lý bệnh viện. Sự ứng dụng các thiết bị thông minh trong phòng mổ giúp cải thiện chuỗi làm việc, sự chính xác trong các phẫu thuật ít xâm lấn. Các loại phẫu thuật phổ biến sử dụng robot phẫu thuật là phẫu thuật tuyến tiền liệt, phụ khoa và phẫu thuật chỉnh sửa van tim nhằm giảm thiểu đau, giảm thiểu xâm lấn, mất máu và hồi phục nhanh hơn. Tuy nhiên, tương lai của xu thế này còn chưa xác định vì các vấn đề liên quan tới an toàn, chi phí vận hành và bảo trì, các đào tạo cần thiết cho quy trình phẫu thuật robot.
  
• Các thiết bị kết nối internet: Phần lớn các thiết bị trong phòng mổ hiện nay được thiết kế để kết nối internet trong việc trao đổi dữ liệu, kết nối dữ liệu trung tâm, theo dõi từ xa. Do đó Internet bây giờ là một tính năng phổ biến trong phòng mổ để hỗ trợ các công nghệ nói trên. Kết nối internet nhanh được yêu cầu cho thiết kế cho phòng mổ không chỉ ứng dụng cho hội nghị truyền hình y tế mà còn để trao đổi dữ liệu giữa các thiết bị tốc độ nhanh nhằm mang lại kết quả điều trị bệnh nhân tốt hơn. Mạng IP được tiêu chuẩn hóa cũng giúp loại bỏ các vướng mắc cáp và cho phép kết nối nhanh hơn các thiết bị y tế. Ứng dụng các tiến bộ công nghệ trong phòng mổ tạo ra sự thay đổi tích cực trong phòng phẫu thuật, bao gồm tăng độ chính xác phẫu thuật, an toàn và kết quả bệnh nhân tốt hơn. Việc chấp nhận những xu hướng này cũng có thể cải thiện hiệu suất tổng thể của tổ chức chăm sóc sức khỏe của bạn.
  

Công nghệ y học ngày càng hiện đại kéo theo sự phát triển của các thiết bị hỗ trợ và dẫn đường trong phẫu thuật. Công nghệ này là con mắt thứ 3 giúp các bác sĩ có thể xác định vị trí chính xác đến từng mạch máu, dây thần kinh. Hình ảnh từ các thiết bị này cần được quản lí và sắp xếp một cách khoa học trong phòng mổ bằng một hệ thống tích hợp, giúp tối ưu hóa tầm nhìn của bác sĩ, hạn chế di chuyển các thiết bị, kết hợp với máy chủ lưu trữ thông tin dữ liệu bệnh nhân tạo ra một chu trình làm việc được số hóa hoàn toàn và hỗ trợ bởi hệ thống công nghệ thông tin hiện đại.

Đối với các ca phẫu thuật phức tạp, quan trọng và cần sự hội chẩn, hỗ trợ liên viện, ngoại viện hệ thống quản lí hình ảnh trong phòng mổ trực tiếp đưa các các thông tin dữ liệu này đến các cầu nối thông qua mạng internet, giảm thời gian chờ và tăng khả năng chữa trị thành công cho người bệnh.